Τετάρτη 25 Μαρτίου 2009

1η Συνάντηση Στην Αθήνα!

Καλησπέρα!!
Μετά την συνάντηση που είχαμε στην Θεσσαλονίκη, σειρά έχει η Αθήνα.
Την Κυριακή στις 11 και 30 το πρωί θα συναντηθούμε για πρώτη φορά στην πρωτεύουσα!
Όσοι έχουν δηλώσει συμμετοχή, έχουν ήδη λάβει mail με πληροφορίες για τον τόπο διεξαγωγής της συγκέντρωσης.
Όσοι άλλοι θέλουν να έρθουν μπορούν να στείλουν mail στο keratoconos@gmail.com γράφοντας το ονοματεπώνυμό τους.

Να ξέρετε ότι την Κυριακή ισχύει η θερινή ώρα!
Απο τα ξημερώματα της Κυριακής τα ρολόγια πάνε μια ώρα μπροστα!!!

Δευτέρα 16 Μαρτίου 2009

Τι Ειπώθηκε Στην Συνάντηση Της Θεσσαλονίκης.

Την Κυριακή στην Θεσσαλονίκη έγινε η δεύτερη μας συνάντηση. Αν και περίμενα να συναντηθούμε γύρω στα είκοσι άτομα, εντούτοις "καταφέραμε" να βρεθούμε 13. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες δεν ήταν στην πρώτη συγκέντρωση και αυτή ήταν η πρώτη τους επαφή με άτομα που έχουν την ίδια...ταλαιπωρία στα μάτια.

Για αρχή να πώ 2-3 καλές κουβέντες για την αίθουσα που μας παραχώρησαν οι Ναυτοπρόσκοποι. Έχοντας υπάρξει κι εγώ πρόσκοπος τα παλιά τα χρόνια, μπαίνοντας στην αίθουσα έπαθα την πλάκα μου. Πλήρως εξοπλισμένη με 32' τηλεόραση, ηχοσύστημα, φωτορυθμικά(!), χειροποίητους ξύλινους καναπέδες, τραπέζι και πολυθρόνες. Στην γωνία φυσικά είχε ψυγείο, μηχανή του καφέ και..δεν ξέρω αν ξέχασα τίποτα. Η αίθουσα σε προδιέθετε για..πάρτυ ή για ένα καλό τσιμπούσι...

Από την στιγμή που στην συνάντηση οι περισσότεροι βλεπόμασταν για πρώτη φορά, αφιερώσαμε πολύ χρόνο στο να ακούσουμε την ιστορία του καθενός. Πότε έμαθε ότι έχει κερατόκωνο, πως..το πήρε, πως το αντιμετώπισε και πως έχει προσαρμόσει την ζωή του, βάζοντας σε αυτήν τον κερατόκωνο.
Στην συνέχεια μιλώντας για τους τρόπους αντιμετώπισης του κερατόκωνου , ήρθαμε μοιραία στο θέμα των γιατρών και των οπτικών. Ονόματα γιατρών και οπτικών έπεσαν στο τραπέζι και ο καθένας απο εμάς είπε την άποψή του. Δεν μπορώ να πω όμως ότι βγάλαμε κάποιο ξεκάθαρο συμπέρασμα, καθώς πολλές φορές οι γνώμες ήταν εκ διαμέτρου αντίθετες.

Τέλος μιλήσαμε για το επόμενο βήμα που πρέπει να γίνει. Για την δημιουργία συλλόγου ατόμων με κερατόκωνο. Η ερώτηση που έγινε προς τους παρόντες αφορούσε τις κατευθύνσεις που θα πρέπει να έχει ο σύλλογος , εφόσον δημιουργηθεί.
Η καλύτερη ενημέρωση των παθόντων ήταν η πρώτη απάντηση. Ενημέρωση όχι μόνο για την πάθηση την ίδια αλλά και για πολλά ακόμη θέματα. Ενημέρωση για τις καλύψεις των ασφαλιστικών ταμείων. Ποιά καλύπτουν κερατοκωνικούς φακούς επαφής και ποιά καλύπτουν τα υγρά συντήρησης και καθαρισμού. Ζητήθηκε να υπάρξει ενημέρωση για το θέμα του στρατού. Και φυσικά για τις νέες μεθόδους αντιμετώπισης της ασθένειας.

Το θέμα του συλλόγου θα μας απασχολήσει αρκετά και στην συνάντηση που θα έχουμε στην Αθήνα. Πρέπει να προβούμε στην δημιουργία του και η βοήθεια της Αθήνας είναι σημαντική. Αυτό βέβαια θα το συζητήσουμε διεξοδικά στην συνάντησή μας στις 29 του Μάρτη.

Αυτά έγιναν σε γενικές γραμμές στην Θεσσαλονίκη.

Μια τελευταία παρατήρηση. Με χαρά διαπιστώνω ότι και στις δύο συναντήσεις που κάναμε στην Θεσσαλονίκη, οι συμμετέχοντες ήταν άτομα φιλικά και ανοιχτοί για συζήτηση. Το κλίμα και στις δύο συναντήσεις ήταν υπέροχο. Σας ευχαριστώ όλους για αυτό και εύχομαι και στην Αθήνα το κλίμα να είναι ακόμη καλύτερο.

Καλό βράδυ
Κώστας.

Ανακοίνωση

Εκ μέρους όλων των ατόμων που παρευρέθηκαν την Κυριακή 15 Μαρτίου στην 2η συγκέντρωση ατόμων με κερατόκωνο στην Θεσσαλονίκη, θα ήθελα να ευχαριστήσω το 9ο Σύστημα Ναυτοπροσκόπων Καλαμαριάς για την αίθουσα συνεδριάσεων που μας παραχώρησαν. Χωρίς την συμβολή τους, η πραγματοποίηση της συνάντησης θα ήταν αδύνατη την συγκεκριμένη ημερομηνία.
Τους ευχαριστούμε πολύ.

Πέμπτη 12 Μαρτίου 2009

Αλλαγή τόπου συγκέντρωσης στην Θεσσαλονίκη!

Η συνάντηση της Θεσσαλονίκης θα γίνει σε διαφορετική τοποθεσία απο αυτήν που σας είχα κοινοποιήσει αρχικά!

Παρακαλώ όσοι έχουν σκοπό να προσέλθουν, να ελέγχξουν τα email τους. Έχω στείλει σε όλους mail με την καινούρια διεύθυνση!

Για οποιαδήποτε απορία επικοινωνήστε μαζί μου στέλνοντας Mail στο keratoconos@gmail.com

Τα λέμε την Κυριακή!!

Τετάρτη 11 Μαρτίου 2009

Συνάντήσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη- Ενημέρωση

Καλησπέρα σε όλους!
Ήδη 40 άτομα έχουν δηλώσει συμμετοχή για τις δύο συναντήσεις που θα γίνουν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Η ανταπόκριση είναι μεγάλη, γεγονός που σημαίνει ότι οι συγκεντρώσεις θα έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον καθώς θα ακουστούν πολλές απόψεις για τα θέματα που μας απασχολούν.

Όσοι δεν το κάνατε ακόμη, δηλώστε συμμετοχή στέλνοντας mail στο keratoconos@gmail.com !

Καλό βράδυ
Κώστας

Πέμπτη 5 Μαρτίου 2009

Συναντήσεις Σε Θεσσαλονίκη Και Αθήνα!!

Ειλικρινά δεν περίμενα ποτέ το παρόν blog να φτάσει σε σημείο να το επισκευτούν 65 άτομα σε μία μέρα.Κάτι τέτοι συνέβη χθες και σας ευχαριστώ όλους πολύ.

Όπως είχα υποσχεθεί σε πολούς απο εσάς με τους οποίους μιλώ μέσω mail, μέσα στο Μάρτιο θα διοργανώσουμε την δεύτερη συνάντησή μας στην Θεσσαλονίκη και την πρώτη στην Αθήνα!

Έτσι λοιπόν κανονίσαμε να συναντηθούμε την Κυριακή 15 Μαρτίου 2009 στις 11 το πρωί στην Θεσσαλονίκη..
...και την Κυριακή στις 29 Μαρτίου 2009 στις 11:30 το πρωί στην Αθήνα

Όσοι λοιπόν ενδιαφέρουται ας μου στείλουν email στο keratoconos@gmail.com για να τους πω και σε ποιό μέρος θα γίνει. Στο mail θα ήθελα να μου αφήσουν και το ονοματεπώνυμό τους για να φτιάξω και την σχετική λίστα!

Θα ήθελα να παρακαλέσω στις δύο αυτές συναντήσεις να παρευρεθούν ΜΟΝΟ άτομα με κερατόκωνο και ΟΧΙ οφθαλμίατροι ή οπτικοί.

Ευελπιστω τόσο στην Θεσσαλονίκη όσο και στην Αθήνα η ανταπόκριση να είναι μεγάλη.

Καλό Βράδυ.
Κώστας

Τρίτη 3 Μαρτίου 2009

Συνέντευξη Με Οφθαλμίατρο Με Θέμα Τον Κερατόκωνο.

Καλησπέρα!
Σε μια προσπάθεια μου για την καλύτερη ενημέρωση όσων φίλων με κερατόκωνο επισκέπτονται το παρόν blog, πήρα μια συνέντευξη από έναν οφθαλμίατρο και την δημοσιεύω παρακάτω.
Στις ερωτήσεις μου απάντησε ο Dr Κωνσταντίνος Καραμπάτσας, Χειρούργος Οφθαλμίατρος και Επίκουρος Καθηγητής Οφθαλμολογίας.
Φυσικά τον ευχαριστώ πάρα πολύ για τον χρόνο που αφιέρωσε για αυτήν την συνέντευξη και για τις τόσο απλές και κατανοητές απαντήσεις που έδωσε.
Αρκετές απο τις ερωτήσεις που του έκανα μου τις είχατε υποβάλει εσείς στα mail που μου στείλατε.
Σίγουρα μέσα απο την πάρακάτω συζήτηση θα βρείτε απάντηση σε κάποια θέματα που σας απασχολούν.

Υπάρχει περίπτωση με το τρίψιμο των ματιών να επιταχυνθεί ο κερατόκωνος;
Ναι, έτσι λένε. Λέγεται ότι το τρίψιμο των ματιών προκαλεί αύξηση του κερατόκωνου.. Εγώ όμως δεν το πιστεύω, αν θες την άποψή μου.

Κατά την άποψή σας ποια είναι η αιτία της αλματώδους αύξησης του κερατόκωνου;
Πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να πούμε ότι έχουμε τώρα στη διάθεσή μας εξεταστικά μέσα που δεν είχαμε παλιότερα, και πλέον η διάγνωση της νόσου είναι πιο λεπτομερής και ακριβής. Παλιότερα για να χαρακτηριστεί κάποιος κερατοκωνικός έπρεπε η δυστροφία του κερατοειδούς να είναι πολύ προχωρημένη για να δώσει εμφανή σημεία από τον κερατοειδή. Τώρα πλέον με τα μηχανήματα ακριβείας που έχουμε, με το screening που πραγματοποιούμε σε ένα μεγάλο αριθμό περιστατικών που ενδιαφέρονται για διαθλαστική διόρθωση ανωμαλιών όπως η μυωπία και ο αστιγματισμός, είμαστε σε θέση να ανακαλύπτουμε πολλές περιπτώσεις κερατόκωνου που στο παρελθόν (ιδιαίτερα αν ήταν ήπιες μορφές) μπορούσαν εύκολα να διαφύγουν. Επιπρόσθετα όλο και περισσότερο αναγνωρίζουμε καταστάσεις που τις αποκαλούμε ‘υποκλινικό κερατόκωνο’, καταστάσεις δηλαδή ασυμπτωματικές, που όμως δεν πρέπει να προχωρήσει κανείς με διαθλαστική χειρουργική με laser, γιατί αυτό θα προκαλούσε επιδείνωση του κερατόκωνου. Η συχνότητα του κερατόκωνου υπολογίζεται περίπου 1 στους 2000 ανθρώπους, αλλά μένουν ακόμη πολλά πράγματα να μάθουμε για την πάθηση, όπως για παράδειγμα γιατί κάποιες περιπτώσεις προχωρούν πολύ γρήγορα και κάποιες πολύ αργά.


Το crosslinking θεραπεύει τον κερατόκωνο ή απλώς τον σταθεροποιεί;
Όχι δεν θεραπεύει τον κερατόκωνο με την έννοια ότι θεραπεύει την αιτία του προβλήματος, γιατί δεν ξέρουμε καν ποια είναι η αιτία του κερατόκωνου. Ξέρουμε το αποτέλεσμα που έχει, οτιδήποτε είναι αυτό , θες μια γονιδιακή αλλαγή , θες μια ιδιαιτερότητα του οργανισμού , το αποτέλεσμά του είναι να λεπταίνει ο κερατοειδής. Υπάρχει δηλαδή μια ανωμαλία στο κολλαγόνο του κερατοειδούς. Επομένως αυτό που κάνουμε εμείς με το crosslinking είναι να σκληρύνουμε το κολλαγόνο και να σταθεροποιήσουμε την πάθηση.

Το crosslinking θεωρείται πειραματική θεραπεία;
Το crosslinking όπως ξέρεις είναι μια καινούρια μέθοδος , αλλά δεν θεωρείται πειραματική. Απλά είναι μια θεραπεία η οποία στην ευρύτερη πράξη έχει μπει εδώ και δύο χρόνια. Είχαν προηγηθεί βέβαια μελέτες πενταετίας.

Για πόσο καιρό σταθεροποιείται η πάθηση;
Δείχνει αυτή η μέθοδος μέχρι τώρα στα περιστατικά που έχουν παρακολουθηθεί , τα οποία φτάνουν τα 5 με 7 χρόνια τα πιο παλιά, ότι σταθεροποιείται σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, σχεδόν 100% . Εμείς τώρα ό,τι παρακολουθούμε τα τελευταία χρόνια, μας δείχνει μια σταθεροποίηση της κατάστασης. Σαφώς δεν χειροτερεύουν και μάλιστα σε ένα μικρό ποσοστό έχει και μια βελτίωση. Η βελτίωση που τυχόν υπάρχει είναι στον κώνο, δηλαδή χαμηλώνει ο κώνος και γίνεται πιο επίπεδος ο κερατοειδής. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι έχεις και βελτίωση στην οπτική οξύτητα.

Η επέμβαση με ριβοφλαβίνη δημιουργεί ξηροφθαλμία και πως αυτή αντιμετωπίζεται;
Η επέμβαση με crosslinking όπως και η επέμβαση με laser σου δημιουργούν μια μετεγχειρητική ξηροφθαλμία. Είναι αποδεκτό αυτό. Μπορεί να κρατήσει και δύο και τρεις μήνες και πρέπει όντως να βάζεις πάρα πολλά τεχνητά δάκρυα. Δεν είναι όμως αυτός ο μόνος τρόπος. Ένας άλλος τρόπος αντιμετώπισης της ξηροφθαλμίας είναι να κλείσεις τα δακρυϊκά σημεία, με κάποιες ‘τάπες’ ειδικές, προσωρινά έστω, για να υπάρχουν περισσότερα δάκρυα στο μάτι και να μην χρειάζεται να βάζει κανείς τόσο πολλά τεχνητά δάκρυα.

Μπορεί να συνδυαστεί το crosslinking με την χρήση των ενδοφακών;
Μπορούν οι ενδοφακοί να βελτιώσουν την όρασή μας?
Κοίταξε…είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Σε εσάς πάσχει ο κερατοειδής. Στον ενδοφακό, αλλάζουμε τον φακό του ματιού. Ο ενδοφακός χρησιμοποιείται όταν το μάτι έχει καταρράκτη ή για να διορθώσεις εξαιρετικά μεγάλες μυωπίες. Σε εσάς μπορεί να μπει ένας ενδοφακός, όχι όμως σαν αυτούς που βάζουμε στον καταρράκτη, αλλά ένας άλλος ενδοφακός μπροστά από τον φακό του ματιού σου μέσα όμως στο μάτι. Αυτό μπορεί να γίνει για την διόρθωση της μυωπίας, αν συνυπάρχει ο κερατόκωνος μαζί με μεγάλη μυωπία. Υπάρχουν ακόμη και αστιγματικοί τέτοιοι φακοί που διορθώνουν κάπως τον αστιγματισμό. Σε εσάς όμως είναι ειδική περίπτωση. Είναι ανώμαλος ο αστιγματισμός, άρα ο φακός που θα μπει μέσα, δεν θα διορθώσει εξ’ ολοκλήρου το πρόβλημα της όρασης και αφετέρου δεν σταματά την εξέλιξη του προβλήματος του κερατοειδή.

Σκεφτόμουν αν είχε εφαρμογή ο ενδοφακός σε περίπτωση που γινόταν crosslinking και πετύχαινε η επέμβαση με αποτέλεσμα να σταματήσει η εξέλιξη του κερατόκωνου….
Αν ‘παγώσει’ ο κερατοειδής και όλα πάνε καλά ή αν μιλάμε για κάποιον κερατοκωνικό που έχει σταματήσει η εξέλιξη από μόνη της (συνήθως στα 40-45 έτη) και εκεί το πρόβλημα είναι κυρίως η μυωπία και λιγότερο ο αστιγματισμός, εκεί θα μπορούσε να έχει μια ένδειξη ο ενδοφακός. Δεν είναι όμως μια συνήθης πρακτική. Ο φακός αυτό μπορεί να σου δημιουργήσει άλλα προβλήματα. Να σου δημιουργήσει ο ίδιος ο φακός καταρράκτη και να χρειαστείς άλλη εγχείρηση και ου τω καθεξής. Εφόσον το πρόβλημα είναι στον κερατοειδή, αυτός είναι που πρέπει να αντιμετωπίσεις.

Πόσοι τρόποι αντιμετώπισης του κερατόκωνου υπάρχουν;
Τέσσερις τρόπους έχουμε στην διάθεσή μας για να αντιμετωπίσουμε την πάθηση σας αυτήν την στιγμή. Δεν είναι παραπάνω. Ξεκινάμε από τα γυαλιά στην αρχή. Πολύ γρήγορα τα γυαλιά δεν επαρκούν, λόγω του ανώμαλου αστιγματισμού, οπότε περνάει κάποιος στον κερατοκωνικό φακό επαφής. Μετά μπορούμε να πούμε ότι είναι το crosslinking. Οι δακτύλιοι (intacs) επίσης αντιμετωπίζουν θεωρητικά την μυωπία και τον αστιγματισμό του κερατοειδούς αλλά τους θεωρώ μάλλον ανεπαρκή μέθοδο. Εγώ δεν τους πίστεψα από την πρώτη στιγμή και ούτε πλέον νομίζω ότι τυγχάνουν ευρείας αποδοχής. Τελευταίος τρόπος αντιμετώπισης είναι η μεταμόσχευση.

Μπορεί να γίνει crosslinking και μετά να γίνει θεραπεία με laser για την μυωπία;
Εάν ο κερατοειδής όντως σταθεροποιηθεί και εάν το υπολειπόμενο πάχος του κερατοειδούς είναι αρκετό ώστε να γίνει επιφανειακό laser (PRK), τότε από κάποιους (πολύ λίγους) συναδέλφους μπορεί να γίνει. Πλην όμως θα πρέπει να ξέρει ο ίδιος ο ασθενής ότι κάνοντας αυτό αυξάνει τους κινδύνους να δημιουργηθεί εκτασία, να δημιουργηθεί δηλαδή πάλι κερατόκωνος. Αυτό συμβαίνει γιατί με το laser λεπταίνεις περαιτέρω έναν ήδη λεπτό κερατοειδή. Γενικώς, η επιστημονική οφθαλμολογική κοινότητα δεν έχει ακόμη οριστικές και πειστικές απαντήσεις στο θέμα αυτό και δεν αποτελεί μία ευρέως αποδεκτή πρακτική η εφαρμογή του laser στον κερατόκωνο.

Αν κάποιος φορά ημίσκληρους φακούς επαφής για 10 – 20 χρόνια υπάρχει περίπτωση το μάτι να αρχίσει να τους αρνείται αυτούς τους φακούς;
Αυτό γίνεται συνήθως. Δηλαδή υπάρχει μια δυσανεξία στους φακούς επαφής. Αυτό συμβαίνει γενικά. Ας πάρουμε πρώτα έναν μη κερατοκωνικό. Έναν χρήστη μαλακών φακών επαφής. Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο μετα από αρκετά χρόνια που τους φοράει κανείς να παθαίνει δυσανεξία. Δημιουργούνται κάτι μεγάλες θηλές , ξηροφθαλμία, νεοαγγειώσεις στον κερατοειδή, με αποτέλεσμα να μην μπορεί αυτός να τον φορέσει τον φακό.
Για τον κερατοκωνικό είναι διαφορετικό το πρόβλημα της δυσανεξίας. Οι κερατοκωνικοί φακοί ως ημίσκληροι φακοί, έχουν καλύτερη οξυγόνωση στο μάτι. Άρα δεν υπάρχει θέμα δυσανεξίας από πλευρά οξυγόνωσης ή νεοαγγείωσης. Δεύτερον το υλικό τους δεν δημιουργεί τόσο μεγάλη αντίδραση (αυτό που σου έλεγα για τις μεγάλες θηλές) όσο ένας μαλακός φακός. Οπότε αυτοί οι λόγοι εκλείπουν από τους κερατοκωνικούς. Είστε καλύτερα από αυτήν την άποψη. Το χειρότερό όμως σε εσάς είναι ότι καθώς σιγά σιγά αυξάνεται ο κερατόκωνος, πλέον από ένα σημείο και μετά δεν μπορούν να φορεθούν, δεν μπορεί να κατασκευαστεί κατάλληλος φακός. Αυτό συμβαίνει γιατί με την κλίση του κώνου πέφτει ο φακός από το μάτι, γδέρνει τον κερατοειδή κτλ. Από εκεί ξεκινούν τα προβλήματα της δυσανεξίας για τους κερατοκωνικούς. Επιπρόσθετα, πολλές φορές οι κερατοκωνικοί ασθενείς είναι άτομα ιδιαίτερα αλλεργικά (ατοπικά) και παράγουν πολλές αλλεργικές εκκρίσεις από τα μάτια τους και αυτό επίσης δυσκολεύει την ανεκτικότητα στους φακούς επαφής.



Αν φτάσουμε σε αυτό το σημείο, ποια είναι η λύση;
Τα γυαλιά ή η μεταμόσχευση. Καλό είναι όμως πρώτα ο ασθενής να επιχειρήσει το crosslinking, γιατί αυτό θα επιπεδώσει τον κερατοειδή και μετά μπορεί να είναι σε θέση να βάλει φακό επαφής. Εάν και αυτό αποτύχει και δεν μπορεί και με τα γυαλιά να έχει μια αποδεκτή όραση τότε η λύση είναι η μεταμόσχευση.

Εάν κάποιο άτομο κάνει μέτρηση κερατοειδούς υμένα και δείξει η μέτρηση ότι το πάχος του υμένα είναι περίπου στα 265 με 350 μικρά, αλλά παρόλα αυτά βλέπει με τους φακούς επαφής 7/10 και πάνω, πρέπει να προχωρήσει σε μεταμόσχευση;
Σε καμιά περίπτωση δεν θα πάει για μεταμόσχευση. Δεν πας να χειρουργήσεις τον κερατοκωνικό με 8/10 όραση. Δεν θα πάς να τον χειρουργήσεις για μεταμόσχευση. Θα τον προσέχεις βέβαια, θα τον παρακολουθείς, θα μετράς το πάχος , αλλά δεν είναι αυτό ένδειξη για μεταμόσχευση.

Το πάχος μέχρι πόσο μπορεί να πέσει κα πότε γίνεται διάτρηση του κερατοειδούς υμένα;
Υπάρχει σπανιότατα το ενδεχόμενο διάτρησης. Δηλαδή να δημιουργηθεί ύδρωπας. Κατ’ αρχάς αυτό δεν συμβαίνει κατευθείαν. ‘Ανοίγει’ μόνο το ένα στρώμα του κερατοειδούς και όχι όλος ο κερατοειδής. Το ενδοθήλιο και η δεσκεμέτειος μεμβράνη σχίζονται από την λέπτυνση και μετά θολώνει σε εκείνη την περιοχή ο κερατοειδής. Δηλαδή δεν πας στο χειρουργείο με μια τρύπα στο μάτι. Είναι άλλη η διάτρηση που γίνεται σε ένα έλκος κερατοειδούς για παράδειγμα και άλλο ο ύδρωπας όπου σχίζεται ουσιαστικά κάποιο στρώμα του κερατοειδούς και όχι όλο τα πάχος του κερατοειδούς και θολώνει σε εκείνη την περιοχή. Εκεί βέβαια όταν γίνει ύδρωπας επειδή θολώνει κιόλας ο κερατοειδής μετά καταλήγουν αυτοί να κάνουν μεταμόσχευση. Αλλά με 250 μικρά πάχος κερατοειδή υμένα, το οποίο είναι πολλές φορές και το ελάχιστο πάχος που αφήνουμε πολλές φορές μετά από εγχείρηση laser για μυωπία, δεν προχωράμε σε μεταμόσχευση κάποιον ο οποίος βλέπει 8/10. Απλώς χρειάζεται στενή παρακολούθηση. Ένας γιατρός έμπειρος σε αυτόν τον τομέα, μπορεί να δει αν υπάρχει υποψία να σχιστεί ο κερατοειδής υμένας. Μπορεί να έχει γραμμώσεις σε εκείνο το σημείο ο κερατοειδής, να έχει κάνει μια μικρή ουλή κτλ.

Υπάρχει κίνδυνος τύφλωσης όταν γίνει η μεταμόσχευση;
Θεωρητικός κίνδυνος υπάρχει πάντα. Όταν λέω θεωρητικός εννοώ ότι όλες οι επεμβάσεις είτε είναι μεταμόσχευση, είτε είναι εγχείρηση καταρράκτη, έχουν ένα κίνδυνο μόλυνσης. Το ποσοστό βέβαια είναι μηδαμινό. Λιγότερο από ένα τοις χιλίοις είναι ο κίνδυνος. Εάν λοιπόν συμβεί μια μόλυνση η οποία είναι όμως πολύ σοβαρή, γιατί μόλυνση από μόλυνση έχει διαφορά, μπορεί τότε κάποιο μάτι να χάσει την όρασή του. Είναι σαν να με ρωτάς… «εγώ τώρα θα διασχίσω τον δρόμο, υπάρχει περίπτωση να με πατήσει αυτοκίνητο;» Αν σου πω όχι σου λέω ψέματα. Αν σου πω ναι σου λέω αλήθεια, αλλά ποιες είναι οι πιθανότητες να σε πατήσει αυτοκίνητο? Είναι πάρα πολύ σπάνιο, δηλαδή δεν χάνεις την όρασή σου από την μεταμόσχευση.

Βρίσκουμε εύκολα μόσχευμα;
Στην Ελλάδα δύσκολα. Εύκολα μπορείς να βρεις αν το αγοράσεις από τράπεζα μοσχευμάτων του εξωτερικού. Σου λέω δύσκολα στην Ελλάδα γιατί δεν υπάρχει επίσημη τράπεζα μοσχευμάτων με την έννοια της συνεχούς συντήρησης και διαθεσιμότητας οργάνων (κερατοειδούς), στην οποία θα μπορούσε να απευθυνθεί όποιος έχει ανάγκη. Αυτή που έχει το ΑΧΕΠΑ δεν συντηρεί μοσχεύματα. Απλώς παραλαμβάνει φρέσκα μοσχεύματα από τους δότες και τα μεταμοσχεύει σε όσους είναι στην λίστα. Οι τράπεζες του εξωτερικού μαζεύουν μοσχεύματα. Εγώ την εκπαίδευσή μου την έχω κάνει στο πανεπιστήμιο του Bristol, όπου είχαμε πολύ οργανωμένη τράπεζα οφθαλμών. Εκεί είχαμε διαθέσιμους ανά πάσα στιγμή 30 κερατοειδείς και μοιράζαμε σε όλη την Αγγλία. Δεν υπήρχε περίπτωση δηλαδή να μην έχουμε μόσχευμα. Αλλά εκεί ο κόσμος έχει άλλη νοοτροπία. Γίνονται δωρητές σώματος εύκολα. Οι γιατροί είναι πιο ευαισθητοποιημένοι. Επικρατούν άλλες συνθήκες.

Το μόσχευμα που αγοράζουμε από το εξωτερικό είναι το ίδιο αξιόπιστο με το μόσχευμα που θα πάρουμε από την Ελλάδα;
Το εξωτερικού θεωρώ ότι είναι πιο αξιόπιστο όσον αφορά την ποιότητα των κυττάρων. Κατ’ αρχάς θεωρούμε ως δεδομένο ότι το μόσχευμα θα το πάρουμε από εγκεκριμένες τράπεζες του εξωτερικού. Ανα τον κόσμο υπάρχουν πολλές τράπεζες οργάνων, λίγες είναι οι εγκεκριμένες και καλές. Αν το πάρεις λοιπόν από μια από αυτές ξέρεις από πριν: από ποιόν το πήραν το μόσχευμα, τι ηλικία ήταν ο δωρητής, ποια η αιτία θανάτου, τι ασθένειες είχε περάσει. Το μόσχευμα έχει ελεγχθεί για μεταδοτικά νοσήματα κτλ. Το κυριότερο είναι ότι έχει ελεγχθεί το μόσχευμα και ξέρουμε πόσα κύτταρα έχει, πράγμα που είναι πολύ σημαντικό. Αντίθετα στην Ελλάδα αν πάρεις ένα φρέσκο μόσχευμα, δεν ξέρεις πόσα κύτταρα έχει. Έχει γίνει βέβαια αιματολογικός έλεγχος, αλλά πολλές φορές δεν μπαίνει το μόσχευμα στο μικροσκόπιο για να ελεγχθεί η ποιότητά του. Μεγάλο ρόλο βέβαια παίζει και ο γιατρός που θα κάνει την εγχείρηση. Πόσο δηλαδή θα σεβαστεί το μόσχευμα κατά την διάρκεια της επέμβασης. Βέβαια σε αντίθεση με άλλες παθήσεις του ματιού οι κερατοκωνικοί έχουν πολύ μικρές πιθανότητες απόρριψης του μοσχεύματος.

Ποια είναι η μετεγχειρητική πορεία του ματιού μετά από μια μεταμόσχευση;
Η παρακολούθηση του ματιού μετά την εγχείρηση πρέπει να γίνεται από γιατρό που είναι πολύ καλός στο αντικείμενό του γιατί η παρακολούθηση είναι πάρα πολύ εξειδικευμένη. Δεν μπορεί να γίνει από έναν γενικό οφθαλμίατρο. Θέλει αρκετές επισκέψεις. Η όραση δεν θα αποκατασταθεί αμέσως. Στην αρχή δεν θα βλέπεις καλά γιατί θα περιμένεις να επιθηλιοποιηθεί το μόσχευμα. Τα κύτταρα τα δικά σου να καλύψουν τον κερατοειδή του δότη. Αυτή η επούλωση μπορεί να πάρει και έναν μήνα. Ακόμη υπάρχουν και ράμματα τα οποία δημιουργούν αστιγματισμό. Και πρέπει ένας γιατρός να είναι πολύ καλός γνώστης για να ξέρει πότε και ποια ράμματα θα βγάλει ούτως ώστε να έχεις όσο το δυνατόν μικρότερο αστιγματισμό γίνεται.

Πότε ένας ασθενής οδηγείται σε μεταμόσχευση;
Όταν η όρασή του δεν διορθώνεται ικανοποιητικά με φακούς επαφής, Σε μεταμόσχευση ακόμη οδηγείται ο κερατοκωνικός όταν οι φακοί επαφής δεν μπορούν να εφαρμοστούν πάνω στο μάτι. Τέλος σε σπάνιες περιπτώσει όταν σχηματιστεί ύδρωπας στο μάτι.